Η πανδημία της
COVID-19 δεν άφησε ανεπηρέαστη την καθημερινότητα κανενός.
Η εκπαίδευση φοιτητών και ειδικευόμενων χρειάστηκε να προσαρμοστεί κατά
τρόπο που να εξασφαλίζει την μικρότερη δυνατή απώλεια ποιότητας.
Οι από αμφιθεάτρου παρουσιάσεις έγιναν διαδικτυακές
και σχεδιάστηκαν με έναν τρόπο ώστε να αποφεύγεται η κόπωση που συνοδεύει
την πολύωρη παρακολούθηση. Οι κλινικές ασκήσεις έγιναν και αυτές διαδικτυακά. Ευτυχώς
η δερματολογία, λόγω της εύκολης φωτογράφησης του εξανθήματος και της
δερματοσκοπικής εικόνας, αποτελούν, μαζί με τα ακτινολογία, τα γνωστικά
αντικείμενα που προσαρμόστηκαν ευκολότερα στις κλινικές διαδικτυακές
ασκήσεις. Δεν παραγνωρίζεται βέβαια ότι η δια ζώσης κλινική εξέταση, λήψη
ιστορικού και συζήτηση της διαφορικής διάγνωσης δεν μπορεί να υποκατασταθεί
από τη διαδικτυακή. Ωστόσο ειδικότητες όπως η καρδιολογία ή η πνευμονολογία
έχουν πολύ δυσκολότερη αποστολή και δημιουργούν έναν έντονο προβληματισμό
για το γεγονός ότι θα ολοκληρώσουν την εκπαίδευση τους φοιτητές, χωρίς να
ακροασθούν τους καρδιακούς ή τους πνευμονικούς ήχους. Η συνέχιση της δια
ζώσης εκπαίδευσης στα τρίμηνα του 6ου έτους είναι δυνατόν να
αναπληρώσει εν μέρει την απώλεια. Οι εξετάσεις άρχισαν να γίνονται διαδικτυακά με
τροποποίηση των ερωτήσεων και αυτόματη διόρθωση των απαντήσεων από τις
ηλεκτρονικές πλατφόρμες, και υποθέτω και αντίστοιχη προσαρμογή διαδικασιών
αντιγραφής από τους εξεταζόμενους.
Οι ειδικευόμενοι, που μετά από πολυετή αναμονή άρχισαν την εκπαίδευση τους
στη Δερματολογία-Αφροδισιολογία, είδαν να μειώνονται τα ραντεβού στα
εξωτερικά ιατρεία και τα εξειδικευμένα τμήματα καθώς και να περιορίζονται
τα χειρουργεία με αντίστοιχο αποτέλεσμα στην εκπαίδευση τους. Τα μαθήματα
συνεχίστηκαν βέβαια διαδικτυακά αντί από αμφιθεάτρου χωρίς να μειωθεί η
ποιότητα, όμως με την αναμενόμενη μικρότερη διάδραση.
Η τροποποίηση του συστήματος διαλογής, επέτρεψε περισσότερα
ενδιαφέροντα και επείγοντα περιστατικά να φτάνουν στα τακτικά εξωτερικά
ιατρεία, συγκριτικά με την αποκλειστική πρόσβαση μέσω ραντεβού.
Θεωρώ ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η εκπαίδευση πρό πανδημίας υπερτερούσε
της τωρινής. Αν θα έπρεπε να επισημάνω κάτι αισιόδοξο,
θα έλεγα ότι όλοι προσαρμοστήκαμε σε μορφές επικοινωνίας με τις
οποίες ήμασταν λιγότερο εξοικειωμένοι
όπως τηλεδιασκέψεις και βιντετοσκοπήσεις παρουσιάσεων. Οι γνώσεις που
αποκτήσαμε θα μας συνοδεύουν. Η επιθυμία όλων μας όμως είναι η προσαρμογή
μας να είναι προσωρινή και με το εμβόλιο και τις νέες θεραπείες, να
επιστρέψουμε στις πρότερες γνώριμες συνθήκες εκπαίδευσης
. Όπως έλεγε και ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω:
«Ο λογικός άνθρωπος προσαρμόζεται στον κόσμο, ο παράλογος επιμένει
να προσπαθεί να προσαρμόσει τον κόσμο στα μέτρα του. Επομένως, κάθε
πρόοδος εξαρτάται από τον παράλογο άνθρωπο“.
Σταμάτης Γρηγορίου
Επίκουρος καθηγητής Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας ΕΚΠΑ | Νοσοκομείο Ανδρέας
Συγγρός